Van Skolyoz Nedir ?
Van skolyoz Skolyoz omurgaya önden veya arkadan bakıldığında normalde düz bir hatta yerleşmesi gereken omurganın sağa veya sola doğru 10 derece üzerindeki eğriliği olarak tanımlanır.
Skolyoz açısı yüksek ise vücudun görsel etkilenimi oldukça bozulur. Skolyozun eğrilik açısı arttıkça, başta sırt ve bel ağrısı olmak üzere, akciğerlerin ve kalbin göğüs kafesinde sıkışması nedeniyle, nefes darlığı, şişkinlik, çabuk yorulma gibi şikayetler ortaya çıkmaktadır. Omurganın yapısı bozulursa ağrıya neden olabilir. Sonuç olarak yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Skolyozun Belirtileri Nelerdir ?
Skolyoz, erken dönemde hiçbir sağlık nadiren oluşturur. Bu nedenle ailelerin gözünden kaçabilir. Skolyozun belirtileri, omuzlardan birinin diğerine göre yüksek olması, kalçanın sağa/sola doğru kayması ve kürek kemiklerinin duruşunda eşitsizlik gibi bulgulardır. Ailelerin düzenli olarak yapmaları gereken ve en sağlıklı yöntem, çocuğun sırtı çıplak olarak öne doğru eğilmesi ve omurgasının düz bir hat üzerinde olup olmadığının gözle incelenmesidir. Bu şekilde bir kontrol sonunda, eğer skolyoz varsa sırtın sağında veya yolunda veya bel bölgesinde çıkıntılı bir yükseklik göze çarpar. Skolyozdan şüphe edildiğinde vakit kaybetmeden bir hekime başvurulmalıdır.
Skolyozda Tanı Aşamasında Neler Yapılır?
Hekim tarafından ayrıntılı öykü alındıktan ve muayene edildikten sonra görüntüleme yöntemlerine başvurulur. Ayakta çekilen omurga grafileri ile kesin teşhis koymak mümkündür. Nadiren başka nedenleri ayırmak için omurganın ileri radyolojik incelemeleri ( MR filmleri) de istenir. Son yıllarda daha sık kullanılmaya başlayan X ışını içermeyen, eğriliği takip imkanı veren vücut topografik analiz sistemleri mevcuttur.
Skolyozda erken tanı önemlidir. Bu nedenle aileler büyüme çağındaki 9-16 yaş arasındaki çocuklarının omurgalarını kontrol etmeli ve şüphe varsa hemen bir fiziksel tıp ve rehabilitasyon hekime başvurmalıdır.
Skolyozda Tedavi Basamakları Nelerdir?
Van skolyoz, Skolyoz tedavisinde belirlenmiş bazı algoritmalar vardır. Erken tespit edildiyse, düşük açıda tespit edildiyse konservatif (koruyucu) tedaviler için uygulanır.
Skolyozda tedavi algoritması gözlem, fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulamaları, korseleme ve cerrahidir.
Skolyozun tedavisi, eğriliğin derecesine ve büyümenin hangi aşamada olduğuna göre belirlenir. Günümüzde kabul gören cerrahi dışı tedavi metotları skolyoza özgü egzersizler, özel skolyoz programları ve korse uygulamasıdır. Skolyoz tedavisinde ana amaç eğriliğin ilerlemesinin önüne geçmek, çocuğun omurgasının hareketliliğini korumak ve kozmetik kötüleşmeyi kontrol altına almak ve cerrahiyi engellemektir.
Skolyozda egzersiz uygulamaları son derece önemlidir. Başlıca uygulanan egzersiz ekolleri Schroth ve Seas ekolleridir. Schroth egzersizleri olarak bilinen ve yaygınlaşan üç boyutlu skolyoz egzersizleri her bireyde etkilenen vücut bölümüne göre kişiye özel planlanmaktadır. Amaç, pelvisi ve etkilenen omurga çevresi kas ve ligamanları kontrol etmek ve vücut kozmetiğinin kontrolünü sağlamaktır. Bu amaçla mobilizasyon, omurga traksiyonu, fleksibilite ve doğru postür kontrolü ile günlük yaşam aktivitelerinde omurganın kontrolü temel alınır. Düzenli yapılan egzersizler, doğru ve biyomekanik kontrolü yeterli korsenin uygun süre kullanılması çocuğun postural dengesini arttırır ve skolyoz da açının progresyonu kontrol eder. Skolyoz egzersiz programlarında solunum teknikleri de yer alır. Son yıllarda daha ön plana çıkan omurga egzersizlerinin bilgisayarda oyun benzeri bir ortama entegre edilerek çalışma imkanı veren cihaz destekli programlar vardır.
Seas metodunda ise; en önemli temeli aktif kendini düzeltmedir. Eğride maksimum azalma sağlamak için önce, o kişi için mümkün olan en iyi düzeltme elde edilir. Daha sonra bu düzeltmenin farklı fonksiyonel egzersizlerde korunması ve iyileştirilmesi üzerinde çalışılır. Amaç hastanın günlük yaşamda bu düzeltmeyi kolayca başarabilmesini sağlamaktır.
Korselemenin ideali 10 yaş sonrası, risser evre 0-2 (kemik gelişiminin erken evreleri),cobb açısının 20-40 derece arasında olduğu ve menarş öncesi veya menarş sonrası en fazla 1 yıl çerisinde olduğu dönemdir.
Cerrahi Tedavi Ne Zaman Düşünülmelidir ?
Van skolyoz, Konservatif yöntemlerin başarısız olduğu ve Cobb açısı 40 derece üzerinde ise cerrahi tedavi uygulanır.
Skolyoz cerrahisinde omurga plak ve vidalarla orta hatta alınır ve skolyozun ilerlemesi kontrol altına alınır.
Küçük çocuklarda operasyonun belirli aralıklarla omurganın uzamasını sağlamak için tekrarlanması gerekebilir.
Van’da Skolyoz Tedavisi, Urartu Göz Hastanesinde , Uzm.Dr. Sedat ÖZTÜRK gözetiminde ; özel eğitim almış fizyoterpistlerce yapılmaktadır.
